Mróz niestety nie jest przyjacielem roślin i naszego ogrodu. Jego szkodliwe działanie możemy zauważyć wiosną, gdy staramy się zniwelować straty spowodowane niskimi temperaturami. Nie zawsze udaje się ochronić przed nim ogród, ale na pewno jest kilka sprawdzonych sposobów, które warto zastosować, by ułatwić mu przetrwanie zimy. W artykule opiszemy najpopularniejsze szkody wywołane przez mróz, oraz podpowiemy jak można im zapobiec.
Susza fizjologiczna
Okres wegetacyjny u roślin zimozielonych trwa cały rok. Nie przechodzą one w zimowy okres spoczynku. Cały czas pobierają i wyparowują wodę. Gdy przyjdą zimowe dni, straty wody nie mogą być uzupełnione, ponieważ rośliny nie są w stanie jej pobrać z zmrożonego gruntu. Na szczęście jest na to rada. Gdy tylko pojawią się zapowiedzi odwilży, dostarczmy roślinom zimozielonym wodę. Podlejmy zarówno krzewy i drzewka rosnące w ogrodzie, jak i te które zdobią nasz balkon i taras. Ten zabieg zdecydowanie pomoże przetrwać im zimę. Do roślin zimozielonych zaliczamy np. tuje, bukszpany, rododendrony, bluszcze i ostrokrzewy.
Choroby trawnika
Niestety zalegający na trawie śnieg również może spowodować spore straty. Po pierwsze, śnieg z trawnika powinniśmy odśnieżać. Jego zaleganie nie jest korzystne, szczególnie w postaci wielkich, ciężkich zasp. Odśnieżając ścieżki, śnieg powinniśmy składować na przykład przy drzewkach - gdy przyjdą roztopy skorzystają one z solidnej porcji wody. Nie dopuszczajmy także do wytworzenia na trawniku skorupy z śniegu i lodu. Zablokuje ona dostęp powietrza do trawy. Brak powietrza z kolei zwiększa ryzyko pojawienia się chorób grzybowych czy pleśni pośniegowej. Odśnieżajmy więc trawnik na bieżąco, a w razie powstania lodowej powłoki przebijmy ją widłami. Nie zapominajmy zimową porą o właściwej pielęgnacji trawy - jest równie ważna jak ta wiosenna.
Odkształcanie i łamanie drzewek
Mokry śnieg może być niezwykle ciężki. Powinniśmy obsypywać go z krzewów i drzewek, szczególnie tych o pokroju kolumnowym. Brak tego działania może doprowadzić do odkształcenia rośliny, bądź nawet do jej złamania. Rośliny o pokroju kolumnowym warto zabezpieczyć przed utratą formy owijając je elastyczną siatką, bądź sznurkiem.
Pęknięcia kory
Pęknięcia kory powstają na skutek wysokiej różnicy temperatur. Najbardziej narażone są na nie drzewka i krzewy owocowe. Ogrzana zimowym słońcem kora, na wieczór zostaje gwałtowanie schłodzona, na skutek czego pęka. Pęknięcia mogą dalej przerodzić się w rany zgorzelinowe, bardzo niekorzystne dla drzewek. Na szczęście istnieje sposób, by ochronić drzewka przed tym szkodliwym działaniem mrozu. W tym celu w grudniu należy wykonać zabieg bielenia drzew. Polega on na pomalowaniu pnia drzewek i krzewów mlekiem wapiennym. Możemy kupić gotowe mleko wapienne, bądź sporządzić je sami z wody i wapna palonego (na 10 l wody, wsypujemy 2 kg wapna). Zabieg ten warto powtórzyć w lutym, gdy nałożona w grudniu warstwa zostanie zmyta przez opady.
Przemarznięcie rośliny
Niektóre rośliny bez problemu zimują w polskich warunkach, są całkowicie mrozoodporne. Inne wymagają zabezpieczenia i ochrony. Gdy nadejdą pierwsze przymrozki osłon wymagają m.in. róże, magnolie, hortensje, winogron i inne drzewka oraz krzewy owocowe pochodzące z ciepłego klimatu. Do ochrony roślin przed mrozem najczęściej wykorzystuje się agrowłókniny i maty słomiane, którymi owija się część nadziemną rośliny. System korzeniowy chroni się poprzez usypanie wokół rośliny kopczyku z kory lub ziemi. Szczególnej ochrony wymagają krzewy młode oraz te, które kwitną na pędach dwuletnich. Nowe pączki zawiązują się u nich już jesienią i utrzymują się przez całą zimę, by zakwitnąć wiosną. Gdy pączki przemarzną, ciepłą porą nie doczekamy się pięknych kwiatów.
Istotna jest także ochrona roślin przed zimnym wiatrem. Jest on często dużo bardziej szkodliwy niż sam mróz. Warto na okres zimy zabezpieczyć wrażliwe rośliny solidną osłoną. Rolę tę spełni przykładowo płot lamelowy, który można zastosować zarówno w ogrodzie jak i na tarasie lub balkonie.
Mała architektura ogrodowa
Również drewniane elementy ogrodu, wymagają ochrony przed mrozem i śniegiem. Meble ogrodowe, donice drewniane, pergole najlepiej na okres zimy schować w suche miejsce. Nie zawsze jednak mamy taką możliwość. Wtedy koniecznie przed nadejściem zimy wykonajmy zabiegi konserwujące, do których zalicza się m.in. impregnację.
Oczko wodne i kompostownik
Jeśli mamy na działce oczko wodne, przed nadejściem mrozu powinniśmy wyciągnąć z niego pompę, gdy zamarznie niestety nie uruchomimy jej ponownie. Na tafli wody kładziemy specjalny styropianowy krążek, który zabezpieczy powierzchnię wody przed całkowitym zamarznięciem. Dzięki temu zimujące w oczku ryby otrzymają dostęp do tlenu. Gdy tafla wody zamarznie należy ją przebić i odpompować nieco wody - między wodą, a lodem powstanie wtedy poduszka powietrza z tlenem.
Kompostownik zabezpieczamy przed mrozem okładając go matami słomianymi - gdy zamarznie zatrzymają się procesy rozkładu materii organicznej.
